• Data: 2024-03-24 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Przestrzeganie uregulowań prawnych dotyczących minimalnej odległości budynków od lasu jest bardzo ważne. Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, określa konkretne wymogi w tej materii, zwracając szczególną uwagę na rodzaj materiałów użytych do budowy. W niniejszym artykule omówimy te zasady. Jako przykład posłuży nam sprawa pana Eugeniusza.
Pan Eugeniusz posiada działkę leśną (LsV) o wymiarach 17 m × 94 m z wydanymi warunkami budowy (dom jednorodzinny, zabudowa minimum 4 m od granicy działki drogi). Działka jest ogrodzona, ma bramę wjazdową. Pan Eugeniusz wystąpił do Lasów Państwowych o wyłączenie gruntu z produkcji leśnej (do 500 m2 – darmowe). Pan Eugeniusz poinformował nas, że dokumenty zostały wysłane, postępowanie administracyjne jest w trakcie, więc decyzja/pozwolenie zostanie wydane. Załączył powierzchnię wyłączoną (tzw. kontur). Kontur ma wymiary 14 m × 36 m. Pan Eugeniusz wyjaśnił, że z prawa wie, iż można zbudować dom przy samej granicy lasu, jeśli las jest na działce oraz jest wybudowany z odpowiednich materiałów przeciwpożarowych (to już projektant powinien zaprojektować). Nie był jednak pewny, jak odbywa się to z budową budynku gospodarczego do 35 m2 na zgłoszenie. W związku z tym zadał nam kilka pytań: „Jak blisko można wybudować takie pomieszczenie? Czy też można przy samym lesie (LsV), czy muszą być zachowane 3–4 m (w zależności od drzwi/okien), czy musi być wybudowany ze specjalnych materiałów przeciwpożarowych jak w przypadku budynku mieszkalnego?”.
Uregulowania prawne dotyczące odległości budynków od lasu reguluje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. W niniejszej opinii będę nazywać je „Rozporządzeniem”.
Podstawowa minimalna odległość, jaką musimy zachować między lasem a budynkiem mieszkalnym, niewielkim garażem, budynkiem gospodarczym, wynosi:
Taka odległość budynku od lasu jest wymagana, jeżeli ściana nie jest ścianą oddzielenia przeciwpożarowego i ma powyżej 65% powierzchni o odpowiedniej szczelności ogniowej. Jeśli większa powierzchnia ściany nie ma tej wymaganej szczelności ogniowej, odległości te są jeszcze większe. Wymagania dotyczące klas odporności ogniowej poszczególnych elementów budynku są w § 216 Rozporządzenia.
Rozporządzenie wprowadza jednak wyjątki od owych wymagań 12 i 16 m. Otóż budynek można zbliżyć do lasu, jeżeli obszar, na którym znajduje się granica lasu, przeznaczony jest w MPZP pod zabudowę niezwiązaną z produkcją leśną, a gdy nie ma planu, gdy grunty leśne objęto zgodą na zmianę przeznaczenia na cele nieleśne uzyskaną przy sporządzaniu planów miejscowych, które utraciły moc. A zatem pan Eugeniusz nie zlokalizuje budynku (nawet gospodarczego) bliżej lasu, gdy teren, na którym jest ten las, jest oznaczony w MPZP jako leśny, a gdy nie ma planu miejscowego – gdy działka ma użytek leśny, ale też nigdy na tym terenie nie było planu miejscowego i grunty nie są objęte zgodą na zmianę przeznaczenia na cele nieleśne.
Jeśli zaś któryś z ww. warunków występuje, to budynki można zlokalizować:
W takiej odległości od lasu można budować m.in. budynki mieszkalne jednorodzinne, zagrodowe i rekreacyjne do 3 kondygnacji nadziemnych, a także wolnostojące budynki gospodarcze w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej do 2 kondygnacji oraz wolnostojące garaże do 2 stanowisk postojowych, pod warunkiem, że:
Rozporządzenie uznaje za ściany nierozprzestrzeniające ognia takie, które są wykonane z wyrobów o odpowiedniej klasie reakcji na ogień. W skrócie: jeśli wszystkie warstwy ściany są wykonane z wyrobów niepalnych lub niezapalnych, to ściana jest nierozprzestrzeniająca ognia. Tak naprawdę zarówno ściany drewniane odpowiednio zabezpieczone przeciwogniowo, jak i murowane ocieplone styropianem mogą być ścianami nierozprzestrzeniającymi ognia – musi ona jednak być pod tym kątem zbadana. Badania takie są dostępne u producentów systemów ociepleń, często na ich stronach internetowych.
Podsumowując, budynek gospodarczy na zgłoszenie wymaga stosowania tych samych przepisów.
§ 271 ust. 8a Rozporządzenia wskazuje bowiem: „Najmniejsza odległość budynków wymienionych w § 213, wykonanych z elementów nierozprzestrzeniających ognia, niezawierających pomieszczeń zagrożonych wybuchem oraz posiadających klasę odporności pożarowej wyższą niż wymagana zgodnie z § 212, od granicy (konturu) lasu zlokalizowanej na:
1) sąsiedniej działce – wynosi 4 m,
2) działce, na której sytuuje się budynek – nie określa się
– jeżeli teren, na którym znajduje się granica (kontur) lasu, przeznaczony jest w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę niezwiązaną z produkcją leśną, a w przypadku braku planu miejscowego – grunty leśne są objęte zgodą na zmianę przeznaczenia na cele nieleśne uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które utraciły moc na podstawie art. 1 lit. a ustawy z dnia 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. poz. 1804) oraz art. 87 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1945 oraz z 2019 r. poz. 60, 235, 730 i 1009)”.
§ 213 stanowi zaś: „Wymagania dotyczące klasy odporności pożarowej budynków określone w § 212 oraz dotyczące klas odporności ogniowej elementów budynków i rozprzestrzeniania ognia przez te elementy określone w § 216, z zastrzeżeniem § 271 ust. 8a, nie dotyczą budynków:
1) do trzech kondygnacji nadziemnych włącznie:
a) mieszkalnych: jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, z zastrzeżeniem § 217 ust. 2,
b) mieszkalnych i administracyjnych w gospodarstwach leśnych;
2) wolnostojących do dwóch kondygnacji nadziemnych włącznie:
a) o kubaturze brutto do 1500 m3 przeznaczonych do celów turystyki i wypoczynku,
b) gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz w gospodarstwach leśnych,
c) o kubaturze brutto do 1000 m3 przeznaczonych do wykonywania zawodu lub działalności usługowej i handlowej, także z częścią mieszkalną;
3) wolnostojących garaży o liczbie stanowisk postojowych nie większej niż 2;
4) inwentarskich o kubaturze brutto do 1500 m3”.
Rozporządzenie zatem wprost to wskazuje, nie ograniczając się do budynków mieszkalnych.
Przypadek rodziny Kowalskich
Kowalscy marzyli o domu w bliskim sąsiedztwie lasu, gdyż cenili sobie spokój i bliskość natury. Podczas projektowania musieli uwzględnić obowiązujące przepisy i zadbać o to, aby budynek mieszkalny był usytuowany co najmniej 16 metrów od lasu, ponieważ wybrali materiały budowlane, które w przypadku pożaru mogą rozprzestrzeniać ogień. Dzięki temu zapewnili sobie bezpieczną odległość przeciwpożarową.
Inwestycja pana Nowaka
Pan Nowak planował rozbudowę swojej działalności gospodarczej, dlatego chciał postawić niewielki magazyn na działce graniczącej z lasem. Aby wszystko odbyło się zgodnie z prawem, przeprowadził szczegółową analizę wymogów. Ustalił, że jego nowy budynek może znajdować się w minimalnej odległości 4 metrów od lasu, ponieważ obszar ten został przeznaczony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę niezwiązaną z produkcją leśną. Umożliwiło mu to efektywne wykorzystanie dostępnej przestrzeni przy zachowaniu wymogów bezpieczeństwa.
Dom pani Jankowskiej przy lesie
Pani Jankowska, aby zrealizować swoje marzenie o domu z drewnianymi elementami i dużymi oknami wychodzącymi na las, musiała zadbać o dodatkowe zabezpieczenia przeciwpożarowe. Jej dom, ze względu na drewnianą konstrukcję, był klasyfikowany jako obiekt o zwiększonym ryzyku rozprzestrzeniania ognia. Dlatego, zgodnie z rozporządzeniem, zdecydowała się na zastosowanie specjalnych impregnatów ogniochronnych, co pozwoliło jej zmniejszyć wymaganą odległość budynku od lasu do 12 metrów.
Przestrzeganie przepisów dotyczących odległości budynku od lasu ma duże znaczenie ze względów bezpieczeństwa. Rozporządzenie określa minimalne odstępy, jakie należy zachować. Uwzględnia przy tym rodzaj materiałów budowlanych i wskazuje wyjątki od tych wymogów. Przykłady z życia wzięte pokazują, jak ważne jest dostosowanie się do tych zasad, by móc bezpiecznie korzystać z bliskości natury i nie narażać się na niebezpieczeństwo.
Potrzebujesz pomocy w zrozumieniu przepisów dotyczących odległości budynku od lasu? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online oraz profesjonalnej pomocy w przygotowaniu niezbędnych pism. Zapewniamy fachowe wsparcie i doradztwo, aby Twoja inwestycja była zgodna z obowiązującymi przepisami. Już dziś napisz do nas – wypełnij formularz umieszczony pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - Dz.U. 2003 nr 80 poz. 717
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.
Zapytaj prawnika