• Data: 2024-06-17 • Autor: Wioletta Dyl
Posiadam budynek jednorodzinny z dwoma lokalami mieszkalnymi. Chciałbym wynajmować te mieszkania turystom w charakterze najmu krótkoterminowego. Czy w tej sytuacji powinienem zmienić sposób użytkowania budynku według ustawy Prawo budowlane?
Różne kategorie obiektów mogą prowadzić działalność w zakresie świadczenia usług noclegowych. Różnią się one między sobą standardem oferowanych usług i wyposażeniem (oraz nazwą oczywiście). Warunki, jakie należy spełnić, aby świadczyć usługi hotelarskie, zostały określone w ustawie o usługach turystycznych. Ustawa ta dzieli obiekty, w których mogą być świadczone usługi hotelarskie, na dwa rodzaje:
Ustawa Prawo budowlane, tj. artykuł 3 pkt 2a, zawiera definicję budynku mieszkalnego jednorodzinnego: jest budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.
Natomiast przez budynek zamieszkania zbiorowego należy rozumieć budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi, takie jak wymienione na początku. (pensjonat, hostel itd.) według ustawy o usługach hotelarskich. Wyodrębnienie takiej kategorii budynków nie oznacza, że pokoje w budynkach mieszkalnych nie mogą być wykorzystywane pod wynajem w związku z prowadzoną działalnością przy zachowaniu mieszkalnej funkcji budynku.
Zobacz też: Budynek wielolokalowy
Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że jeżeli w budynku mieszkalnym zachowana jest funkcja obiektu mieszkalnego, a jego najem stanowi minimalną część, to nie zachodzi trwała zmiana wymagająca zgłoszenia, jeśli jednak nastąpiła zmiana przeznaczenia funkcji budynku to należy dokonać zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego, ponieważ fakt zamieszkania w budynku jednorodzinnym dodatkowych osób powoduje zmianę standardów higieniczno-sanitarnych. W myśl art. 71 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego przez zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części należy uznać w szczególności: podjęcie bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy, zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub układ obciążeń. Użyty w treści przepisu zwrot „w szczególności” wskazuje, że określona w nim definicja zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części nie jest pełna. Oznacza to, że wymienione rodzaje „przeróbek” lub zmieniające określone warunki rodzaje działalności zostały podane jedynie przykładowo. Zmiana sposobu użytkowania obiektu lub jego części sprowadza się głównie do potrzeby ustalenia, czy i w jakim stopniu podjęcie lub zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności związanej z jego użytkowaniem wpływa na zmianę wymagań stawianych obiektowi, związanych głównie z bezpieczeństwem jego dalszego, zmienionego sposobu użytkowania.
Przeczytaj też: Czy można wynajmować pokoje w domu jednorodzinnym
Należy podkreślić, że świadczenie usług hotelarskich w innych obiektach niż hotelowe, wymaga spełnienia wymagań, określonych w Załączniku nr 7 do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie.(Rozporządzenie to wydane zostało na podstawie art. 45 Ustawy o usługach turystycznych). Przy czym pod pojęciem usług hotelarskich należy rozumieć krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych (art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych, t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 223, poz. 2268 ze zm.).
Spełnianie w obiektach tych wymagań, na podstawie § 4. 1. rozporządzenia, dokumentuje się:
Powiatowy Inspektor Sanitarny wskazał, iż fakt zamieszkania w typowym budynku jednorodzinnym dodatkowo kilkunastu osób powoduje zmianę standardów higieniczno-sanitarnych. Stwierdzenie takie wskazuje, że możemy mieć do czynienia ze zmianą sposobu użytkowania obiektu budowlanego.
Obowiązek zgłoszenia tzw. innych obiektów świadczących usługi hotelarskie do ewidencji prowadzonej w gminie spoczywa właścicielu. A zatem właściciel, który zamierza wynajmować swój dom turystom na krótkie pobyty, powinien wcześniej zgłosić właściwemu miejscowo organowi administracji architektoniczno-budowlanej (staroście lub wojewodzie) zmianę sposobu użytkowania. Warunkiem pozytywnego rozstrzygnięcia jest zgodność zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Taką zgodność z planem stwierdza w zaświadczeniu wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Trzeba je dołączyć do zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania. W przypadku braku planu miejscowego załącza się decyzję o warunkach zabudowy.
Jeżeli organ stwierdzi natomiast, że zmiana ta narusza ustalenia obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy albo innych aktów prawa miejscowego, a także może powodować zagrożenia dla ludzi lub mienia, będzie to wymagało reakcji organu administracji publicznej.
Z kolei organ administracji publicznej, który stwierdzi zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego, ma prawo wstrzymać użytkowanie budynku i ustalić wysokość opłaty legalizacyjnej. Dodatkowo właściciel budynku, który samowolnie zmienia jego przeznaczenie, podlega karze grzywny. Polskie prawo zawiera zatem mechanizm, który pozwala na rozwiązanie problemów najmów krótkoterminowych.
Marszałek województwa lub wójt (burmistrz, prezydent miasta) mają prawo kontrolować, w zakresie swojej właściwości miejscowej, przestrzeganie wymagań we wszystkich obiektach hotelarskich i innych, w których są świadczone usługi hotelarskie. Jeżeli obiekt, pozostający poza ewidencją organu dokonującego kontroli, nie spełnia wymagań przewidzianych dla rodzaju i kategorii, do których został zaszeregowany, lub minimalnych wymagań dla innych obiektów świadczących usługi hotelarskie, organ kontrolujący zawiadamia organ prowadzący ewidencję obiektu.
Zatem obawiam się, że czekają Pana ww. obowiązki zgłoszenia z uwagi na planowane usługi najmu krótkoterminowego.
Najem krótkoterminowy w centrum miasta
Pan Janek posiada dwupoziomowy apartament w centrum Warszawy, który postanowił wynajmować turystom jako najem krótkoterminowy. Zgłosił zmianę sposobu użytkowania lokalu do starosty i uzyskał wszystkie wymagane zgody od straży pożarnej oraz inspektora sanitarnego. Lokal cieszy się dużym zainteresowaniem wśród turystów ze względu na doskonałą lokalizację i standard. Dzięki temu Pan Janek zarabia dodatkowe pieniądze, a jego apartament spełnia wszystkie wymogi prawne dotyczące najmu krótkoterminowego.
Dom na wsi jako miejsce wypoczynku
Pani Anna posiada dom jednorodzinny na Mazurach, który postanowiła wynajmować turystom na krótkie pobyty. Po konsultacji z architektem i zgłoszeniu zmiany sposobu użytkowania do właściwego urzędu, spełniła wszystkie wymagania sanitarne i przeciwpożarowe. Dzięki temu jej dom stał się popularnym miejscem wypoczynku dla rodzin i par, a Pani Anna zyskała dodatkowe źródło dochodu, jednocześnie dbając o legalność swojej działalności.
Wynajem pokoju w mieszkaniu
Pan Marek mieszka w dużym dwupokojowym mieszkaniu w Krakowie. Jednym z pokoi postanowił wynajmować turystom, podczas gdy sam mieszka w drugim pokoju. Ze względu na fakt, że najem obejmuje tylko jeden pokój, a funkcja mieszkalna mieszkania jest zachowana, Pan Marek nie musiał zgłaszać zmiany sposobu użytkowania. Wynajem pokoju pozwala mu na pokrycie części kosztów utrzymania mieszkania, a jednocześnie nie wymaga od niego skomplikowanych procedur administracyjnych.
Wynajem krótkoterminowy może być opłacalnym sposobem wykorzystania nieruchomości, jednak wymaga spełnienia określonych przepisów prawnych i administracyjnych. W zależności od skali i charakteru najmu, konieczne może być zgłoszenie zmiany sposobu użytkowania budynku oraz uzyskanie stosownych zezwoleń. Przestrzeganie tych zasad zapewnia legalność działalności i bezpieczeństwo zarówno wynajmujących, jak i najemców.
Potrzebujesz pomocy w zakresie najmu krótkoterminowego lub sporządzenia odpowiednich dokumentów? Skorzystaj z naszych profesjonalnych usług prawnych online, aby uzyskać kompleksową poradę i gotowe pisma dostosowane do Twoich potrzeb. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika