Nielegalnie wybudowana piwnica i dom bez odbioru, odpowiedzialność kierownika budowy i inwestora

• Data: 2024-09-22 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska

Sprawa dotyczy piwnicy, która – jak się okazuje – została wybudowana bez zezwolenia. Przed przystąpieniem do budowy zatrudniłem kierownika budowy, który w naszym imieniu kupił plany domu bez podpiwniczenia i takowe plany zostały złożone do gminy. Po miesiącu, ale przed rozpoczęciem prac budowlanych, postanowiłem, że dom ma mieć podpiwniczenie. Rysunki piwnicy zrobił kierownik budowy, ale teraz się okazało, że zaginęły nie zostały dostarczone do gminy. Od rozpoczęcia budowy minęło prawie 12 lat, dom jest w 99% ukończony i gmina naciska, abyśmy dokonać odbioru, bo dom użytkujemy. Zleciłem kierownikowi, aby dopełnił wszystkich czynności potrzebnych do zakończenia budowy i odbioru. Sprawa ciągnie się dwa lata, a kierownik okłamuje mnie, że prace się rozpoczęły, a następnym razem mówi, że niedługo się rozpoczną. Dom jest na działce rekreacyjnej. Obawiam się, że nie ma pomysłu, jak zalegalizować piwnicę i przeciąga sprawę do momentu przejścia na emeryturę. Proszę doradzić, jakie mam opcje odbioru budynku i jak mam postąpić z kierownikiem?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Nielegalnie wybudowana piwnica i dom bez odbioru, odpowiedzialność kierownika budowy i inwestora

Samowola budowlana – wezwanie do legalizacji i grzywna

Jeśli faktycznie piwnica została dobudowana bez dokonania uprzednich formalności w organie administracji architektoniczno-budowlanym (zgłoszenie budowy lub wystąpienie o pozwolenie na budowę w zależności od tego, czy mamy do czynienia z piwnicą ziemną czy podziemną) to mamy do czynienia w tym zakresie z samowolą budowlaną. To zaś powoduje, że na Pana jako inwestora może zostać nałożona grzywna za samowolę, zostać wezwanym do legalizacji czy złożenia wszystkich brakujących dokumentów i uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Wysokość reguluje ustawa Prawo budowlane i nie są to niskie kwoty.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Obowiązek kierownika budowy szczególnej zawodowej staranności

Natomiast wówczas ma Pan do kierownika budowy, który odpowiadał za zgodność prac z prawem, w tym za formalności w urzędzie, roszczenia cywilno-prawne z Kodeksu cywilnego (K.c.). Na kierowniku robót jako profesjonaliście spoczywa bowiem obowiązek zachowania szczególnej zawodowej (profesjonalnej) staranności przy pełnieniu samodzielnej funkcji budowlanej. Sądownictwo wskazuje także, że poprzez objęcie funkcji kierownika budowy, osoba taka ma obowiązek czynnego udziału w wykonywaniu robót budowlanych, a to polega nie tylko na kierowaniu nimi, ale również na zapewnieniu zgodności prac i budowanego (remontowanego, przebudowywanego) obiektu z przepisami Prawa budowlanego. Jeśli zaś kierownik widzi, że działania inwestora czy ekipy budowlanej są z nimi niezgodne, powinien sprzeciwiać się ich kontynuowaniu do czasu doprowadzenia do zgodności z prawem. Tak wynika np. z wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 27 czerwca 2013 r. I ACa 521/13 czy wyroku SO w Olsztynie z dnia 2 marca 2021 r. IX Ca 1677/19.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Roszczenie odszkodowawcze inwestora do kierownika budowy za szkody

Pozostaje więc Panu wezwać kierownika budowy na piśmie do ostatecznego przedsądowego doprowadzenia prac budowlanych do zgodności z Prawem budowlanym w terminie np. 30 dni pod rygorem wystąpienia przed sąd cywilny o odszkodowanie, wskazując, że odpowiedzialność kierownika robót za budowę zgodnie z projektem i przepisami Prawa budowlanego, w tym niedopuszczanie do samowoli jest ugruntowana w polskim orzecznictwie. Gdyby zaś kierownik nie wywiązał się z powyższego, a Państwo musieliby przejść legalizację i koszty z nią związane (projekt, brakujące dokumenty, opłata legalizacyjna, grzywna) – pozostaje dochodzić odszkodowania za szkody wynikające z nienależytego działania kierownika budowy jako profesjonalisty, wykazując przed sądem ich wysokość i współpracę z tą konkretną osobą jako kierownikiem budowy, w tym dołączając wszystkie wezwania, obietnice i owo ostateczne wezwanie. Warto więc je nadawać listem poleconym za potwierdzeniem odbioru albo do rąk własnych za pokwitowaniem przyjęcia.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Nielegalna piwnica i zaniedbanie formalności

Pani Anna z Krakowa zdecydowała się na budowę domu na swojej działce. Początkowo plany przewidywały budynek bez piwnicy, jednak przed rozpoczęciem prac Pani Anna postanowiła dobudować piwnicę. Zleciła przygotowanie nowych rysunków kierownikowi budowy, który miał również dostarczyć je do urzędu gminy. Niestety, po latach okazało się, że dokumenty nigdy nie zostały złożone, a piwnica powstała nielegalnie. Teraz, przed odbiorem domu, Pani Anna musi zmierzyć się z procedurą legalizacji, co wiąże się z dodatkowymi kosztami i ryzykiem grzywny.

 
Brak odbioru domu i odpowiedzialność kierownika budowy

Pan Tomasz z Poznania budował dom na działce rekreacyjnej. Zatrudnił kierownika budowy, który miał dbać o wszystkie formalności związane z budową. Po latach, kiedy dom był już prawie gotowy, gmina zaczęła naciskać na odbiór budynku. Okazało się, że kierownik budowy zaniedbał swoje obowiązki – nie złożył wszystkich niezbędnych dokumentów, a prace przy odbiorze przeciągał, nie dając jasnych odpowiedzi. Pan Tomasz teraz rozważa skierowanie sprawy do sądu, aby dochodzić odszkodowania za zaniedbania kierownika.

 
Samowola budowlana i groźba wysokich kar

Pani Barbara zdecydowała się na budowę domu z piwnicą na swojej działce. Choć początkowo nie planowała piwnicy, zmieniła zdanie po rozmowie z kierownikiem budowy, który przekonał ją, że jest to dobry pomysł. Niestety, kierownik nie dopełnił formalności związanych z uzyskaniem zgody na budowę piwnicy, co po kilku latach wyszło na jaw. Teraz, przed odbiorem domu, Pani Barbara musi przejść procedurę legalizacji samowoli budowlanej, a także może zostać obciążona wysokimi grzywnami, co mogło zostać uniknięte, gdyby kierownik budowy odpowiednio wywiązał się ze swoich obowiązków.

Podsumowanie

Nielegalna budowa piwnicy i brak odbioru domu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych zarówno dla inwestora, jak i kierownika budowy. Inwestorzy powinni dbać o pełną zgodność z przepisami prawa budowlanego, a kierownicy budowy muszą działać z należytą starannością, aby uniknąć samowoli budowlanej i związanych z nią problemów. W razie zaniedbań, inwestorzy mają prawo dochodzić odszkodowań za poniesione straty.

Oferta porad prawnych

Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w przygotowaniu wszelkich niezbędnych pism, aby skutecznie rozwiązać problemy związane z nielegalnymi budowami i odbiorem domu. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać wsparcie na każdym etapie sprawy. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414
3. Wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 2 marca 2021 r. IX Ca 1677/19
4. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 27 czerwca 2013 r. I ACa 521/13

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Paulina Olejniczak-Suchodolska

O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska

Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

porady prawne online ePorady24.pl

prawo spadkowe

odpowiedziprawne.pl

Zadaj pytanie » Szukamy prawnika »