Postawienie wiaty na działce nad jeziorem - kontrola inspekcji budowlanej i mandat - jak się odwołać od kary?

Wiata nad jeziorem jako samowola budowlana

Wskazuję, że w Pani przypadku doszło z Pani strony do samowoli budowlanej. Za samowolę budowlaną uznaje się prowadzenie robót budowlanych z naruszeniem obowiązujących przepisów, w tym przede wszystkim Prawa budowlanego. Naruszeniem takim będzie w szczególności budowa obiektu budowlanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo bez zgłoszenia prac budowlanych lub – pomimo wniesienia zgłoszenia – sprzeciwu przez organy administracji architektoniczno-budowlanej.

Decyzję o tym, czy w danym przypadku naruszono przepisy Prawa budowlanego, a w konsekwencji czy budowany bądź wybudowany obiekt stanowi samowolę budowlaną, podejmuje inspektor nadzoru budowlanego (rzadziej wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego). Postępowanie administracyjne dotyczące samowoli budowlanej uregulowane zostało w art. 48–49 i 49b Prawa budowlanego.

Najpoważniejszą konsekwencją prawną stwierdzenia samowoli budowlanej może być nakazanie w drodze decyzji rozbiórki budynku będącego w budowie albo wybudowanego z naruszeniem przepisów.

Zobacz też: Wiata bez pozwolenia kara

Samowola jako przestępstwo – konsekwencje

Samowola budowlana jest przestępstwem, o czym stanowi art. 90 Prawa budowlanego stanowiąc, że „kto, w przypadkach określonych w art. 48 (decyzja o rozbiórce obiektu budowlanego), art. 49b (nakaz rozbiórki i wstrzymanie robót budowlanych), art. 50 (postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych) ust. 1 pkt 1 lub art. 50 (postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych) ust. 1 pkt 2, wykonuje roboty budowlane, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.

Oczywiście osobom fizycznym grozi właśnie owa kara grzywny, która została zapewne (piszę zapewne, bo nie widzę decyzji) nałożona na Panią. Jeśli to właśnie grzywna karna została na Panią nałożona, to nie ma podstaw, aby od niej się odwołać.

Opłata legalizacyjna za wiatę nad jeziorem

Natomiast jeśli kwota 5000 złotych to opłata legalizacyjna, to tutaj istnieje możliwość odwołania się od jej wysokości. Kwoty, które należy zapłacić zależą zarówno od rodzaju obiektu, jak i jego charakterystyki. Zdecydowanie najmniej bolesna dla budżetu domowego inwestora będzie kwota za obiekty zbudowane z pominięciem koniecznego zgłoszenia prac. Czasami mówi się o nich jako o małej samowoli, jednak opłata legalizacyjna również tutaj obowiązuje. W tym przypadku mamy do czynienia z dość stałymi kwotami, które zależą przede wszystkim od wielkości danego obiektu. Najniższa opłata legalizacyjna dla obiektów wybudowanych bez zgłoszenia do odpowiedniego urzędu wynosi 2500 zł, natomiast najwyższa 5000 zł. W zdecydowanie gorszej sytuacji są inwestorzy, którzy nie dopełnili obowiązku otrzymania pozwolenia na budowę. Koszty równają się iloczynowi pięćdziesięciokrotności stawki 500 zł, współczynnika kategorii obiektu i współczynnika wielkości obiektu.

Umorzenie lub zmniejszenie opłaty legalizacyjnej

W związku nowelizacją Prawa budowlanego nastąpiły pewne zmiany, bardzo korzystne dla inwestorów. Na mocy nowelizacji inwestorzy mogą ubiegać się o częściowe, a nawet całościowe umorzenie opłaty legalizacyjnej oraz jak dotychczas – o odroczenie terminu płatności bądź rozłożenie całej kwoty na raty. Co ważne, wniosek należy złożyć nie do urzędu skarbowego, ale do wojewody, który w tym przypadku nabiera uprawnień organu podatkowego. W mojej ocenie, o ile samo odwołanie i żądanie zmniejszenia opłaty legalizacyjnej (jeśli to ona została na Panią nałożona, a po raz kolejny wskazuję, że nie wiem, bowiem nie przesłała nam Pani decyzji), o tyle zasadny jest wniosek o jej np. częściowe umorzenie, a jeśli nie, to o rozłożenie na raty. Przy rozpatrywaniu wniosku o powyższe organ na pewno uwzględnia sytuację majątkową i rodzinną inwestora, który dopuścił się samowoli budowlanej, jednak nie ma dokładnie sprecyzowanych wytycznych. Ogólnie mówi się o tym, że trzeba kierować się interesem podatnika lub publicznym, jednak jest to decyzja uznaniowa.

Na pewno na pozytywną decyzję mogą liczyć ci inwestorzy, którzy uzyskują dochód nieprzekraczający wynagrodzenia minimalnego, a przy tym mają rodzinę na utrzymaniu. Pod uwagę bierze się różnego rodzaju zdarzenia losowe czy też ciężkie choroby.

Oczywiście, jeśli będzie Pani miała pytania do opinii, to zapraszam do kontaktu, niemniej proszę skonfrontować powyższe z treścią decyzji, jaką Pani otrzymała. Proszę także przemyśleć, czy jest Pani w stanie wykazać niski dochód, czy ciężką sytuację rodzinną – to jest czy takowy wniosek miałby w ogóle jakiekolwiek szanse na uwzględnienie.

Mandat a grzywna za postawienie wiaty

Pani napisała, że otrzymała mandat. A zatem wnioskuję, że jednak chodzi o grzywnę z art. 90 Prawa budowlanego. Kodeks karny mówi, że „grzywnę wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki; jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek wynosi 10, zaś najwyższa 360”. Stawka dzienna nie może być niższa od 10 złotych ani też przekraczać 2000 złotych. Łatwo więc obliczyć, że najwyższa kara grzywny, którą można otrzymać za samowolę budowlaną, wynosi 720 tysięcy złotych.

Biorąc to pod uwagę, kwota 5 tysięcy złotych naprawdę nie jest kwotą wysoką. Oczywiście jest została nałożona grzywna (nie opłata legalizacyjna), to procedura rozłożenia na raty i umorzenia nie ma zastosowania, bowiem ta dotyczy tylko opłaty legalizacyjnej, nie grzywny.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.