• Autor: Tomasz Krupiński
Jestem rolnikiem, przejąłem aktem notarialnym od taty działkę z ogrodzeniem postawionym około 20 lat przed przekazaniem oraz budynkami (mieszkalny i gospodarcze), w 1993 roku. Od tego dnia jestem jej właścicielem. Działka graniczy z drogą powiatową, którą aktualnie rozbudowują. Twierdzą, że jestem 1 metr w pasie drogowym na długości 12 metrów, więc przesuwają ogrodzenie i niszczą mi kwiatostany i krzewy, które od lat pielęgnuję ze świadomością, że posadziłem je na swojej działce. Ogrodzenie stawiają na mojej działce. Wcześniej nie otrzymałem żadnego pisma w tej sprawie. Czy mam prawo do odszkodowania? Jeśli tak, to o co mogę wnosić i do jakiej instytucji i czy mogę wnosić o regulację prawną w kwestii ustalenia granicy działki na wypadek przekazania dla syna – żeby jego nie nękano w przyszłości?
Zarządca drogi nie może samodzielnie usunąć ogrodzenia wybudowanego w pasie drogowym bez wydania uprzednio decyzji administracyjnej.
Przedstawiony przez Pana problem regulują przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych – dalej u.d.p. Zasadniczo zakres zadań organu/podmiotu będącego zarządcą drogi wyznaczają przepisy art. 20 pkt 11 i 12 u.d.p. W świetle tych przepisów obowiązkiem zarządcy drogi jest m.in. wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających oraz przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników. Zgodnie zaś z art. 36 u.d.p. stanowiący: „w przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z warunkami podanymi w tym zezwoleniu właściwy zarządca drogi orzeka, w drodze decyzji administracyjnej, o jego przywróceniu do stanu poprzedniego. Przepisu tego nie stosuje się w przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z warunkami podanymi w tym zezwoleniu, wymagającego podjęcia przez właściwy organ nadzoru budowlanego decyzji o rozbiórce obiektu budowlanego”.
W świetle powyższego zarządca drogi może wydać decyzję administracyjną nakazującą przywrócenie pasa drogowego do stanu poprzedniego (w trybie Kodeksu postępowania administracyjnego), a tym samym przymusowe wykonanie tej decyzji może się odbywać wyłącznie w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Zobacz też: Ogrodzenie od drogi gminnej
Zarządca drogi nie może wydać ww. decyzji, jeśli jej treścią miałby być nakaz rozbiórki obiektu budowlanego. Takie działania należą do właściwości organów nadzoru budowlanego. Ponieważ ogrodzenie stanowi obiekt budowlany (lub urządzenie budowlane związane z obiektem budowlanym) w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane orzekanie o jego rozbiórce leży w kompetencjach organu nadzoru budowlanego, w tym przypadku Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
Jeśli ogrodzenie działki znajdujące się w pasie drogowym zostało wykonane nie tylko bez zezwolenia zarządcy drogi, ale także w warunkach samowoli budowlanej (tj. bez dokonania wymaganego prawem zgłoszenia organowi administracji architektoniczno-budowlanej – zob. art. 30 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego), to organ nadzoru budowlanego może orzec o rozbiórce na podstawie art. 49b ust. 1.
Przeczytaj też: Ogrodzenie od drogi powiatowej
Należy jeszcze rozróżnić dwa różne pojęcia: zarządcę drogi oraz zarząd drogi. Pierwsze jest podmiotem wyposażonym w kompetencje do podejmowania różnego rodzaju czynności, w tym wydawania aktów administracyjnych związanych z zarządzaniem drogami publicznymi (np. decyzja o przywróceniu stanu poprzedniego pasa drogowego) oraz instytucję zarządu drogi, która stanowi jedynie aparat pomocniczy, poprzez który zarządca drogi wykonuje swoje obowiązki. Zarząd drogi nie jest więc organem administracji publicznej, lecz jednostką organizacyjną powołaną do obsługi takiego organu administracji, którym zawsze pozostaje zarządca drogi. Przedmiotem działalności zarządu drogi jest realizacja obowiązków zarządcy drogi. Mniemam, iż w Pańskiej sytuacji przesunięcia ogrodzenia dokonał zarząd drogi, nie wiadomo tylko, czy na podstawie jakiegokolwiek aktu administracyjnego. W treści pytania bowiem zawarł Pan informację, iż nigdy nie otrzymał Pan decyzji organu nadzoru budowlanego nakazującej rozbiórkę ogrodzenia, jak również decyzji zarządcy drogi o przywróceniu pasa drogowego do stanu pierwotnego.
Zobacz również: Pas drogowy na mojej działce
W tym stanie rzeczy proponowałbym sporządzenie ponaglenia na bezczynność zarządcy drogi (zarządu powiatu) do właściwej rady powiatu. Ponaglenie trzeba uzasadnić. Kolejnym krokiem, jest złożenie skargi na bezczynność organu do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Nie można od razu wnieść skargi do sądu administracyjnego na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania, najpierw należy skorzystać z ponaglenia. Nie trzeba jednak czekać, aż ponaglenie zostanie rozpoznane. Po wniesieniu ponaglenia można skierować skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Krupiński
Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.
Zapytaj prawnika