Termoizolacja spółdzielczego budynku mieszkalnego - wykaz przepisów

Używany jest termin „ocieplenie” i „docieplenie” ze względu na fakt, iż oba te terminy są stosowane w literaturze przedmiotu (akty prawne, wytyczne).

Czy docieplenie - termoizolacja wymaga pozwolenia na budowę?

Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane „pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na dociepleniu budynków o wysokości do 25 m”. Z kolei art. 30 ust. 1 pkt 2c stanowi, że „zgłoszenia właściwemu organowi wymaga do­cieplenie budynków o wysokości powyżej 12 m i nie wyższych niż 25 m”.

Jakie są formalności przy docieplaniu budynków w zależności od wysokości?

Z zestawienia powyższych przepisów wynika, że realizacja robót budowlanych polegających na dociepleniu budynków wymaga dopełnienia przez inwestora różnych formalności w zależności od wysokości docieplanego budynku. Na podstawie takiego kryterium należy wyróżnić trzy kategorie robót budowlanych:

1. Docieplenie budynków o wysokości do 12 m, które nie wymaga uzyskania przez inwestora pozwolenia na budowę ani dokonania zgłoszenia właściwemu organowi.
2. Docieplenie budynków o wysokości powyżej 12 m i nie wyższych niż 25 m, które nie wymaga uzyskania przez inwestora pozwolenia na budowę, natomiast wymaga dokonania przez niego zgłoszenia właściwemu organowi.
3. Docieplenie budynków o wysokości powyżej 25 m, które wymaga uzyskania przez inwestora pozwolenia na budowę.

Rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

Zwłaszcza załącznik nr 2 – wymagania izolacyjności cieplnej i inne wymagania związane z oszczędnością energii

Dyrektywa Unii Europejskiej 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków

Dyrektywę Unii Europejskiej 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej.

Dyrektywa Unii Europejskiej 2018/844/UE z dnia 30 maja 2018

Dyrektywa Unii Europejskiej 2018/844/UE

Dnia lipcu 2018 r. opublikowana została Dyrektywa Unii Europejskiej 2018/844/UE z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej.

Dyrektywy: 2002/91/WE i 2010/31/UE – zadaniem tych dyrektyw było wprowadzenie systemu świadectw energetycznych budynków, a także obowiązku dokonywania przeglądów systemów ogrzewania i wentylacji jako narzędzi służących obniżeniu zużycia energii w budynkach. Dyrektywa z 2010 roku stawiała głównie wymagania dotyczące nowych budynków.

Dyrektywa 2018/844/UE ustala więc dla państw członkowskich Unii zadania dotyczące efektywności energetycznej budynków w perspektywie wieloletniej, aż do 2050 roku. W tym terminie ma być osiągnięte obniżenie emisji CO2 w porównaniu do poziomu z roku 1990 aż o 90–95%. Ten cel może zostać osiągnięty tylko przez drastyczne zmniejszenie zużycia energii związanego z użytkowaniem budynków.

Nowa dyrektywa zajmuje się przede wszystkim problemem zużycia energii w budynkach istniejących i określa wymagania dotyczące ich renowacji. Te budynki powinny stać się budynkami o niemal zerowym zużyciu energii (nZEB).

Nowa dyrektywa nie stanowi odrębnej całości; zawiera zmiany i uzupełnienia do dyrektywy 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej, a także, w mniejszym zakresie, do dyrektywy 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej.

Normy ISO 52000-1, 52003-1, 52010-1, 52016-1 oraz 52018-1

Dyrektywa ustala, że metodologia określania charakterystyki energetycznej budynków w zakresie określania charakterystyki przegród zewnętrznych powinna wykorzystywać zestaw norm dotyczących charakterystyki energetycznej budynków opracowanych na podstawie mandatu M/480 udzielonego przez Komisję Europejską Europejskiemu Komitetowi Normalizacyjnemu (CEN).

Normy te ujmują procesy fizyczne w przegrodach i ułatwiają wybór optymalnych rozwiązań, co pozwala na osiągnięcie wyższej efektywności energetycznej budynków.

Normy ISO 52000-1, 52003-1, 52010-1, 52016-1 oraz 52018-1 – normy te zostały w Polsce już wprowadzone przez PKN, ale obecnie ich tekst dostępny jest tylko w angielskiej wersji językowej (sklep PKN).

Środki służące poprawie charakterystyki energetycznej budynków nie mogą koncentrować się wyłącznie na przegrodach zewnętrznych, ale powinny obejmować wszystkie istotne elementy i systemy techniczne budynku.

PN-EN ISO 52016-1 określa wiele metod obliczeniowych zapotrzebowania na energię budynków do ich ogrzewania, chłodzenia, nawilżania i odwilżania powietrza wewnętrznego, obliczania bilansu energii i wyznaczania temperatury wewnętrznej w budynkach oraz wyznaczania zapotrzebowania na moc ogrzewania i chłodzenia. W artykule opisano metody obliczeniowe zawarte w tej normie oraz omówiono związki pomiędzy tą normą i normą PN-EN ISO 52017 oraz innymi powołanymi normami. W artykule przedstawiono również różnice metod obliczeniowych wycofanej normy PN-EN ISO 13790 i normy omawianej w artykule.

PN-EN ISO 14683:2017-09 Mostki cieplne w budynkach – Liniowy współczynnik przenikania ciepła – Metody uproszczone i wartości orientacyjne

Zakres: Niniejszy dokument dotyczy uproszczonych metod określania strumieni ciepła przepływających przez liniowe mostki cieplne występujące na złączach elementów budowlanych. W niniejszym dokumencie podano wymagania w odniesieniu do katalogów
mostków cieplnych oraz metod obliczania ręcznego.

PN-EN ISO 14683:2008 – Mostki cieplne w budynkach – Liniowy współczynnik przenikania ciepła – Metody uproszczone i wartości orientacyjne

PN-EN ISO 52017-1:2017 – Energetyczne właściwości użytkowe budynków – Jawne i utajone obciążenia cieplne oraz temperatury wewnętrzne – Część 1: Ogólne procedury obliczania.

Przepisy z aktów prawnych – wspieranie termomodernizacji

Jednym z głównych celów poniższych ustaw jest poprawa jakości powietrza poprzez ograniczenie smogu. Ustawodawca liczy przede wszystkim na to, że nastąpi, w ramach termomodernizacji istniejących budynków mieszkalnych, wymiana przestarzałych kotłów na paliwa stałe na nowoczesne kotły niskoemisyjne. Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa z tzw. ulgą termomodernizacyjną, która jest de facto „instrumentem podatkowym” umożliwiającym podatnikom będącym właścicielami lub współwłaścicielami jednorodzinnych budynków mieszkalnych odliczenie od podstawy obliczenia podatku wydatków poniesionych przez nich na realizację przedsięwzięć termomodernizacyjnych w tych budynkach. Zgodnie z ustawą będzie można odliczyć przez trzy lata nawet 53 000 zł, a wysokość wydatków będzie ustalana na podstawie faktur. 20 grudnia 2018 r. prezydent podpisał ustawę z dnia 6 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw. Dotychczasowa ustawa z późniejszymi zmianami określa zasady finansowania, ze środków Funduszu Termomodernizacyjnego i Remontów, m.in. części kosztów przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Inwestorowi przysługiwała premia na spłatę kredytu zaciągniętego na przedsięwzięcie termomodernizacyjne pod warunkiem spełnienia podanych kryteriów. Dotychczas o taką dopłatę ubiegały się głównie spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe i zarządcy wielorodzinnych budynków mieszkalnych. Nowelizacja ustawy umożliwi dopłaty także dla gmin, które zamierzają przeprowadzić termomodernizację budynków, w tym głównie wymianę kotłów grzewczych domów należących do osób dotkniętych tzw. ubóstwem energetycznym.

Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów

Program Czyste Powietrze

W grę wchodzą także dopłaty na ocieplenie budynku. W tym wypadku dotacja obejmuje ocieplenie poddasza i ścian, ale już elewacja i inne prace towarzyszące z reguły należy zapłacić samodzielnie. Ocieplenie domu z pomocą programu można zrobić zarówno za pomocą styropianu, jak i wełny mineralnej. Dofinansowanie obejmuje ocieplenie fundamentów.

Ocieplenie domu w ramach programu „Czyste Powietrze” może obejmować takie działania jak:

• wymianę starych źródeł ciepła (pieców i kotłów) na takie, które są zgodne z obwiązującymi wymaganiami,

• docieplenie przegród domu,

• wymianę okien drzwi,

• instalację nowoczesnych rozwiązań, pozwalających na pobieranie energii z odnawialnych źródeł, na przykład montaż kolektorów słonecznych,

• instalację lub modernizację instalacji centralnego ogrzewania.

Rozporządzenie Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych

Jednym z warunków uzyskania dofinansowania do termomodernizacji budynku jest przeważnie wykonanie tzw. audytu energetycznego. Audyt energetyczny to nic innego jak ekspertyza przeprowadzona przez specjalistę (jest nim akredytowany audytor energetyczny) mająca na celu określenie, jakie są parametry techniczne budynku oraz jego poszczególnych instalacji. Audytor oceni, jaki powinien być zakres prac niezbędnych prac termomodernizacyjnych, oraz podpowie optymalne rozwiązania pod względem kosztów i oszczędności energii na etapie eksploatacji.

Z drugiej strony na audyt energetyczny należy się zdecydować również w przypadku, gdy planujemy całkowicie samodzielne sfinansowanie prac. Specjalista wskaże nam, jaki będzie szacunkowy koszt i czas inwestycji, oraz wytłumaczy, które rozwiązania będą optymalne dla osiągnięcia założonych celów, czyli danego poziomu izolacyjności cieplnej budynku oraz bilansu energetycznego.

Wiedzę na temat prawidłowego wykonawstwa robót dociepleniowych budynków można znaleźć w wytycznych technicznych opracowanych i wydanych przez ITB, SSO oraz przez producentów systemów dociepleniowych

Załączam przykładowe: warunki techniczne wykonania i odbioru ocieplenia ścian zewnętrznych przy użyciu zestawów materiałów

Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie opracował, a następnie wydał w 2014 roku w serii wydawniczej pt.: Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych (WTWiORB), część C: Zabezpieczenia i izolacje, zeszyt nr 8 zatytułowany: Bezspoinowy system ocieplania ścian zewnętrznych budynków.

Przedmiotem zeszytu 8. są warunki techniczne wykonania i odbioru robót dotyczących bezspoinowego systemu ocieplania ścian zewnętrznych budynków z zastosowaniem styropianu oraz wełny mineralnej jako materiału termoizolacyjnego, a także cienkowarstwowych wypraw tynkarskich, zwanego obecnie ETICS. Zakres opracowania obejmuje wymagania i sposoby przygotowania podłoży, wykonywanie ocieplenia oraz kontrolę wykonania i odbiory robót ociepleniowych.

Od ponad 10 lat działa w Polsce Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO) – organizacja branżowa, która skupia polskich producentów materiałów budowlanych stosowanych w ociepleniach ścian zewnętrznych metodą ETICS. Jednym z celów SSO jest promowanie prawidłowego wykonawstwa oraz użytkowania elewacji budynków wykonanych w technologii ETICS.

SSO we współpracy z przedsiębiorstwami należącymi do Stowarzyszenia, opracowało wytyczne zawierające wspólne standardy i zalecenia prawidłowego stosowania systemów ETICS.

Wytyczne te zostały opublikowane m.in. w następujących fachowych publikacjach:

Wytyczne ETICS. Warunki techniczne wykonawstwa, oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem ETICS

to opracowanie, w którym bardzo szczegółowo opisano wszystkie etapy wykonania ocieplenia na ścianach zewnętrznych nowych i istniejących budynków z zastosowaniem w systemie ETICS (tj. od robót przygotowawczych poprzez montaż poszczególnych warstw i akcesoriów aż po roboty tynkarskie i malowanie wyprawy tynkarskiej), podano tolerancje wymiarowe wykonania poszczególnych powierzchni warstw ocieplenia oraz dodatkowo opisano najczęściej popełniane błędy wykonawcze.

Niezbędnik inspektora nadzorującego prace związane z montażem systemu ETICS

to instrukcja dla inspektorów nadzorujących roboty ociepleniowe szczegółowo opisująca procedurę prowadzenia oceny poprawności wykonania i odbioru poszczególnych etapów robót ociepleniowych metodą ETICS.

Instrukcja eksploatacji złożonych systemów izolacji cieplnej ścian zewnętrznych ETICS

to opracowanie dla właścicieli/za rządców ocieplonych budynków zawierające istotne informacje pomoce przy eksploatacji elewacji budynków wykonanych w technologii ETICS. Zawiera zasady utrzymania elewacji w należytym stanie estetycznym i technicznym, podaje zakres oraz harmonogram dokonywania przeglądów okresowych, podaje sposoby konserwacji elewacji, a w przypadku wystąpienia wad, usterek bądź uszkodzeń – sposoby ich napraw/usunięcia. W opracowaniu zamieszczono również wzór Protokołu okresowej kontroli elewacji zalecany przez SSO do stosowania podczas okresowych kontroli.

Poradniki

Większość producentów systemów dociepleń budynków, działających na polskim rynku budowlanym, opracowało własne wytyczne dotyczące wykonywania robót dociepleniowych z zastosowaniem ich systemów. Opracowania takie są zamieszczane na stronach internetowych producentów.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.