• Autor: Filip Syrkiewicz
Na mój wniosek u sąsiada będzie przeprowadzona kontrola budynku gospodarczego przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego. Powodem jest wykorzystanie budynku gospodarczego na warsztat samochodowy. W zawiadomieniu o kontroli PINB prosi o osobisty udział w czynnościach kontrolnych. Czy mam obowiązek uczestnictwa w kontroli? Jeżeli tak, to jak mam się zachować, czy coś podpisywać? Jeżeli nie mam obowiązku uczestnictwa w kontroli, to czy będzie to miało wpływ na dalszy rozwój sprawy?
Zasady i tryb oraz właściwość organów w zakresie podejmowania czynności kontrolnych związanych z realizacją zadań nadzoru budowlanego regulują przepisy art. 80 i nast. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2017 r., poz. 1332 z późn. zm.).
Zgodnie z art. 81a ust. 2 ustawy „czynności kontrolne w zakresie zadań nadzoru budowlanego przeprowadza się w obecności inwestora, kierownika budowy lub robót, kierownika zakładu pracy lub wyznaczonego pracownika, bądź osób przez nich upoważnionych albo w obecności właściciela lub zarządcy obiektu, a w lokalu mieszkalnym - w obecności pełnoletniego domownika i przedstawiciela administracji lub zarządcy budynku”. Ustawodawca nie zaliczył zatem do kategorii podmiotów, których udział w czynnościach kontrolnych organu nadzoru budowlanego ma charakter obowiązkowy osób zgłaszających potencjalne naruszenie oraz właścicieli lub posiadaczy innego tytułu prawnorzeczowego do nieruchomości sąsiedniej. Z przepisów powszechnie obowiązujących nie sposób jest zatem wywieść wprost obowiązku Pańskiego uczestnictwa w oględzinach obiektu objętego kontrolą.
Jednocześnie, stosownie do art. 81a ust. 3 ustawy Prawo budowlane, „w razie nieobecności osób, które powinny uczestniczyć w kontroli, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, w odniesieniu do obiektów należących do osób niebędących przedsiębiorcami czynności mogą być wykonywane przez organ w obecności przywołanego pełnoletniego świadka”.
Na tle przedstawionego przez Pana stanu faktycznego, można jednak domniemywać, że obiekt będący przedmiotem kontroli stanowi miejsce prowadzenia działalności gospodarczej właściciela nieruchomości sąsiedniej, a w konsekwencji nie będzie do niego znajdować odpowiedniego zastosowania przepis art. 81a ust. 3 ustawy, pozwalający organowi na powołanie świadka oględzin.
Jeżeli natomiast kontrolowany podmiot nie jest przedsiębiorcą, z daleko posuniętej ostrożności zasadne jest wystąpienie do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego o wyjaśnienie podstaw wezwania do uczestnictwa w czynnościach kontrolnych.
Warto w tym miejscu jednak wskazać, że o czynnościach organu nadzoru budowlanego powiadamia się tym samym pismem zarówno podmiot kontrolowany, jak i zgłaszającego naruszenie, przy czym co do zasady do udziału w kontroli zobligowany jest właściciel nieruchomości, zapewniający inspektorom dostęp do obiektu oraz inne podmioty wyczerpująco wskazane w ustawie.
Zasadne jest zatem przyjęcie hipotezy, że zawarty w zawiadomieniu obowiązek stawiennictwa odnosi się wyłącznie do podmiotu kontrolowanego (właściciela nieruchomości), zaś – jako zgłaszający – został Pan jedynie poinformowany tym samym pismem o podjęciu wnioskowanych czynności.
Podsumowując, w mojej ocenie brak jest normatywnych podstaw zobowiązywania Pana przez organ nadzoru budowlanego do uczestnictwa w kontroli obiektu znajdującego się na nieruchomości sąsiedniej, o ile nie zachodzi okoliczność określona w art. 81a ust. 3 ustawy Prawo budowlane, tj. gdy nie jest możliwe zapewnienie udziału podmiotów ustawowo do tego zobowiązanych, a podmiot kontrolowany nie jest przedsiębiorcą.
Wymaga ponadto zauważenia, że weryfikacja obecności osób zobowiązanych do udziału w oględzinach odbywa się dopiero w toku prowadzonych czynności kontrolnych, zaś powołanie do uczestnictwa w czynnościach świadka ma charakter doraźny.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Filip Syrkiewicz
Filip Syrkiewicz – radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie, posiada wieloletnie doświadczenie w orzecznictwie administracyjnym, współpracownik kilku renomowanych kancelarii prawnych, specjalizuje się w materialnym i procesowym prawie cywilnym i administracyjnym ze szczególnym uwzględnieniem problematyk prawa nieruchomości (publiczna gospodarka nieruchomościami, przekształcenia własnościowe, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, wywłaszczenia), autor szeregu publikacji z zakresu prawa nieruchomości.
Zapytaj prawnika