Co zrobić gdy sąsiad uszkodził ogrodzenie i nie chce go naprawić?

Pani Irena posiada działkę, która graniczy z nieruchomością użytkowaną jako skład budowlany. Płot pomiędzy obiema posesjami jest postawiony w granicy. Pani Irena podaje, że płot, wykonany z płyt betonowych, jest w bardzo złym stanie technicznym: płyty są uszkodzone, wystają z nich druty, przez szczeliny na jej działkę przesypuje się piasek i resztki gruzu, do tego przęsła przechylają się na jej stronę, czego pani Irena najbardziej się obawia, bo może to zagraża bezpieczeństwu jej rodziny. Po 2 latach od nabycia pani Irena udała się do sąsiada z prośbą o naprawę płotu który uszkodził poprzez prowadzenie działalności gospodarczej, ale on stwierdził, że płot stoi od 25 lat i tak ma stać i nie wolno go ruszyć, bo poda sąsiadów do sądu. Więcej rozmów nie było, bo sąsiad nie chciał rozmawiać. W tej sytuacji pani Irena pyta, co może zrobić.

Naprawa płotu przez sąsiada – nakaz urzędowy

Rzeczywiście pani Irena sama nie może nic zrobić, ale urząd lub sąd może nakazać sąsiadowi określone prace. Pani Irena powinna wnieść sprawę do sądu, resztę pozostawić wymiarowi sprawiedliwości. Kwestie poruszone w pytaniu regulowane są przez przepisy Kodeksu cywilnego (K.c.) oraz ustawy Prawo budowlane.

Pierwszą instytucją, do której powinna wystąpić pani Irena, jest PINB (Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego), żądając wszczęcia postępowania w sprawie nieodpowiedniego stanu technicznego ogrodzenia sąsiada. Podstawę prawną stanowi tu przepis art. 66 ust. 1 pkt 1 i 2 Prawa budowlanego.

Zgodnie z art. 66 ust. 1 „w przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany:

1) może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo

2) jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowisku, albo

3) jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo

4) powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia

– właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku”.

Zobacz też: Sąsiad postawił betonowe ogrodzenie bez mojej zgody

Zagrożenie sprawiane przez stary płot

Zgodnie z § 41 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie „ogrodzenie nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi i zwierząt” (ust. 1).

Art. 66 ust. 1 Prawa budowlanego zamieszczony jest w rozdziale zatytułowanym „Utrzymanie obiektów budowlanych”. Pod tym pojęciem należy rozumieć zachowanie użytkowanych obiektów budowlanych w dobrej sprawności, w niezmienionym, niepogorszonym, należytym i właściwym stanie technicznym i estetycznym, niezagrażającym życiu i zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowisku. Realizacji zasady z rozdziału 6 ustawy Prawo budowlane utrzymania obiektu w prawidłowym stanie (ustalonym w pozwoleniu na budowę lub zgłoszeniu) służy norma zawarta w art. 66 ust. 1 stosowana w celu usunięcia skutków zużycia technicznego obiektu lub skutków niewłaściwego użytkowania obiektu, a więc (przykładowo) jego nieprawidłowej eksploatacji, braku remontu, konserwacji, zaniedbania, a w konsekwencji doprowadzenia tego obiektu do odpowiedniego stanu technicznego, opisanego w przepisie.

Skierowanie sprawy do sądu

Kolejną możliwością jest skierowanie sprawy do sądu cywilnego w zakresie zaniechania immisji.

W pierwszej kolejności, mając na uwadze charakter sprawy pani Ireny, należy wyraźnie wskazać na treść art. 144 K.c., zgodnie z którym „właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych”.

Zabronione są więc immisje zakłócające korzystanie z nieruchomości sąsiedzkich ponad przeciętną miarę. Natomiast właściwą miarę wyznacza się na podstawie obiektywnego kryterium społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości oraz stosunków miejscowych. Można więc stwierdzić, że dozwolone są takie działania, które wprawdzie zakłócają korzystanie z nieruchomości sąsiednich, lecz w granicach przeciętnej miary, wynikającej ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości oraz stosunków miejscowych. Nie mieszczą się w granicach przeciętnej miary oddziaływania zagrażające życiu lub zdrowiu ludzkiemu. Pojęcie „przeciętna miara” w rozumieniu art. 144 K.c. zakłada jednak obowiązek biernego znoszenia oddziaływania we wszelkiej postaci w określonym stopniu, jeżeli to oddziaływanie nie ma charakteru szykany. Przy ocenie, czy „przeciętna miara” zakłócenia została przekroczona, należy mieć na uwadze sposób korzystania zarówno z nieruchomości wyjściowej, jak i z nieruchomości, na którą oddziaływanie jest skierowane.

W wyroku sygn. akt V CKN 1021/2000 Sąd Najwyższy trafnie uznał, że „roszczenie z art. 144 w zw. z art. 222 § 2 K.c. pozwala na nałożenie na właściciela nieruchomości, z której pochodzą negatywne oddziaływania, nie tylko obowiązku całkowitego zaprzestania działań stanowiących źródło immisji, ale także nałożenia na niego takich obowiązków, które doprowadzą do przywrócenia zakłóceń do granic «przeciętnej miary», a więc dozwolonego negatywnego oddziaływania na nieruchomości sąsiednie”.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414
3. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2002 r., sygn. akt V CKN 1021/00

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.